آلبوم «پيش‌خواني در تعزيه» كه با كوشش اردشير صالح‌پور و از سوي مركز موسيقي حوزه هنري به مناسبت ايام سوگواري محرم و صفر منتشر شده، دربرگيرنده ترانه‌ها و تصنيف‌هايي است كه به صورت گروهي (دو يا چند نفره) و گاهي هم توسط شخص واحدي خوانده مي‌شود.
كاركرد اين قطعات موسيقي بيشتر آن است تا حس و آمادگي لازم را در تماشاگران مجالس تعزيه برانگيزد و آنان را آماده تماشاي مجلس شبيه‌خواني سازد.
پيش‌خواني‌ها به 2 گروه عمده تقسيم مي‌شوند. گروه اول اصيل‌ترين نغمات را در برمي‌گيرد و گروه دوم قطعاتي هستند كه به نوعي تحت‌تاثير موسيقي جديد قرار گرفته‌اند.
در واقع گروه اول پيش‌خواني‌ها، بي‌كم و كاست از تصنيف‌هاي موسيقي رديفي و كلاسيك ايران برداشت شده‌اند. اين گروه از نغمات چه از نظر شعر و چه از نظر فرم و ساختار نغمه منطبق با سبك و فرم‌هاي تصنيف‌هاي به‌جا مانده از دوران مشروطه است.
توجه به تصنيف‌هاي بازمانده از دوره مشروطه يا بازسازي‌هايي كه براساس آنها صورت پذيرفته و بويژه آثار به‌جا مانده از دو تن از برجسته‌ترين تصنيف‌سرايان و تصنيف‌سازان ايران يعني عارف قزويني و علي‌اكبر شيدا نشان مي‌دهد كه آنها با نمونه‌هايي از پيش‌خواني‌هاي تعزيه مطابقت دارند.
مطالعه در چند نمونه از اشعار تصنيف‌هاي منتسب به ديگر ترانه‌سرايان دوره قاجار و اوايل پهلوي اول مشخص مي‌سازد كه شاعران و نسخه‌نويساني همچون ميرعزاي كاشي، مير ماتم كاشي، مديحي، شهپر، رضواني و... اشعاري براساس آهنگ تصنيف‌هاي پيشين و در انطباق كامل با آنها سروده‌اند.
در آلبوم «پيش‌خواني در تعزيه» كه با يك كتابچه همراه است، 33 پيش‌خواني زير نظر اردشير صالح پور در استوديو اجرا و ضبط شده كه بيشتر متعلق به كاشان، تهران، قزوين، اصفهان و تفرش هستند و قدمت و پيشينه آنها به دوره ناصري برمي‌گردد؛ آهنگ‌هايي كه تصنيف‌هاي معروفي مانند مرغ سحر، موسم گل، چهره به چهره و نور ديده براساس آنها ساخته شده‌اند.
اين مدرس تئاتر و فرهنگ عامه در دانشكده‌هاي هنري، بيش از 100 پيش‌خواني را جمع‌آوري كرده كه جدا از 33 قطعه آن كه اجرا و ضبط شده‌اند، باقيمانده آن به زودي در كتابي منتشر خواهد شد.
مرجان توجهي
جام‌جم
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
آمار
وب سایت:
