خب شما حكمي را صادر كرديد كه من بايد به آن جواب دهم و اين عادلانه نيست (مي‌خندد). البته در جوابتان بايد بگويم عناصري كه شما در اين كار ديديد، بالنده شده و تكامل‌يافته عناصر نمايش ايراني است. اگر از من بپرسيد كه آيا در اين كار دارم به سمت فناوري‌هاي روز مي‌روم، مي‌گويم بله درست است. اما اگر بپرسيد مكتب و روشي كه من در اين كار پي گرفتم چيست؟ مي‌گويم شبيه‌خواني.

بله. براي مثال ما رفتيم به اين سمت كه مثلا افكت چطور مي‌تواند در شبيه‌خواني امروزي شود. به اعتقاد من افكت در نمايش شبيه‌خواني از گذشته دور وجود داشته است. براي مثال در مجلس شبيه‌خواني 72 نفر يكي نيزه‌اي را به زمين كربلا مي‌زند و از زمين خون مي‌جوشد، اين يك افكت است، يا مثلا سر طفلان مسلم بريده مي‌شود و بعد از گردن آنها خون مي‌آيد؛ اين يك نمونه ديگر از افكت است. نمونه بعدي كه برايتان مثال مي‌زنم مربوط مي‌شود به زماني كه جنيان به صحنه مي‌آيند، آنها كلاهي دارند كه كمي بالاتر از سرشان است و از قسمت بالاي سرشان آتشي روشن است و همين تصوير آنها را مثل شمعي مي‌كند كه در حال سوختن است اين هم نمونه سوم افكت، ما از اينها نتيجه مي‌گيريم كه افكت در نمايش ايراني وجود داشته و ما آنها را تنها پرورش داده‌ايم.

درباره تصاوير مي‌توانم بگويم كه پرده‌هاي واقعه خواني را كه ببينيد، شامل حدود 70 مكان مي‌شود كه نشان مي‌دهد مكان در نمايش ايراني وحدت ندارد. شما در شبيه‌خواني هم اين عنصر را مي‌بينيد، مي‌توانيد روي صحنه 4 مكان داشته باشيد، در همه اينها عمل دارد صورت مي‌گيرد چه در پرده‌خواني چه در شبيه‌خواني، حالا شما اگر اين عمل‌ها را كنار هم بگذاريد اين مي‌شود تصوير، تمام اين عناصر در نمايش‌هاي ايراني وجود دارد كه در كار ما تكامل پيدا مي‌كند. مثلا شما در كار ما مي‌بينيد كه گل‌هايي روي صحنه وجود دارد، اينها برگرفته از تذهيب‌هاي حاشيه كتيبه‌ها و پرچم‌هاست. در واقع مي‌خواهم بگويم تمام آن چيزهايي كه در صحنه وجود دارد، چكيده حكمت‌هايي است كه در نمايش‌هاي ايراني وجود دارد و نه بيشتر و هر آنچه من در تئاتر آموخته‌ام از همين حكمت‌هاي نمايش ايراني است.

زبان امام حسين(ع) در اين كار، زبان بليغ و فصيحي است، اما حضرت ام‌البنين خودشان شاعر بودند و از ايشان شعر هم وجود دارد براي همين زبان ايشان را ما شاعرانه گرفتيم. اما ما شاعر ديگري در كار داريم و آن هم يزيد است، يزيد نقطه مقابل ام‌البنين است، يكي به منبع وحي وصل است و ديگري به شعر زميني، يزيد نماد اين نگرش زميني است كه باعث پوچي شخصيت او مي‌شود و سرانجام اين پوچي به جنايت منتهي مي‌شود. پس زبان يزيد هم در اين كار شاعرانه است اما فقط به تن وصل است و بس. زبان ابن زياد زبان قدرت است و طبق گفته خود او زبان قدرت زبان صراحت است. براي همين او زبان صريحي دارد. اما زبان مروان از همه پيچيده‌تر است چرا كه چند پهلوست به همين دليل زباني محاوره‌اي است چرا كه مدام به سمتي متفاوت مي‌غلتد.

يزيد نماد نيهيليسم و پوچ‌انگاري است. از همين جهت به زمانه معاصر طعنه مي‌زند. نااميدي و پوچ‌انگاري در كنار بي‌اعتقاد بودن سبب مي‌شود كه هر جنايتي كوچك شمرده و همين تفكر منجر به فجايع بزرگ در جهان شود. يزيد اين نمايش از چنين تحليلي بيرون آمده است. يزيد خالي است و اين پوچي را با شاعرانگي و قدرت شعري بيان مي‌كند. رحيم نوروزي بازيگر نقش يزيد اين تحليل را خوب اجرا كرد به اين دليل كه اين شخصيت را خوب فهميده بود و براي همين در 10 دقيقه حضورش در صحنه با قدرت تمام تماشاگر را با اين شخصيت درگير مي‌كند و داراي تأثير زيادي در مخاطب است.

تحليل من اين بود كه به دليل فشردگي زمان و شتابي كه براي انسان امروز وجود دارد، بايد در يك ظرف زماني محدود، اطلاعات روي چند خط موازي از طريق رسانه‌هاي مختلف به‌طور همزمان به او منتقل شود و اين پيچيدگي يك اثر چند رسانه‌اي است.در اين حالت چشم شما اطلاعاتي را مي‌گيرد و گوش شما اطلاعاتي ديگر و مجموع اينها در ذهن شما ساخته مي‌شود. اما تجربه من اين‌گونه بوده است كه كاركردن با ويدئو پروجكشن خيلي پيچيده و سخت است. ما الان ويدئو پروجكشن را از 3زاويه مختلف در انتهاي صحنه پخش مي‌كنيم؛ يعني هم از روبه‌رو، هم از انتها و هم از كناره راست صحنه كه اين باعث مي‌شود تصوير حجم پيدا كند.