يک استاد دانشگاه با اشاره به اينکه مسجد جامع عباسي نگين مساجد ايران به شمار مي‌رود، گفت: اين مسجد از لحاظ تزئينات شاهکار بي نظيري است که در واقع تزئينات بناهاي تاريخي دوره صفويه در اين مسجد به حد اعلا رسيده است.

مريم قاسمي سيچاني در گفت و گو با مهر در اصفهان با اشاره به اينکه مسجد جامع عباسي بنا به نظر پرفسور پوپ نگين معماري مساجد ايران است، افزود: اين مسجد از با شکوه ترين مساجد ايران به شمار مي رود که در واقع نشانگر تفکر شيعي است.

وي در ادامه با اشاره به اينکه سردر قيصريه ورودي اصلي ميدان نقش جهان( ميدان امام) است و عناصر با توجه به اين ورودي جانمايي شده، اظهار داشت: بر همين اساس براي مسجد جامع، جايي مکانيابي شده که مرکز ديد و بلندترين بنا باشد تا در نهايت چشم انداز خوبي داشته باشد.

قاسمي سيچاني در ادامه با اشاره به اينکه اين مسجد از لحاظ تزئينات بي نظيري است، يادآور شد: مسجد جامع عباسي (مسجد امام) در يک جامعه‌اي شکل گرفته که اصل آن دين بوده است.

نقوش بکار رفته در مسجد امام از جذابيت خاصي برخوردار است

اين استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به تکنيک کاشيکاريهاي به کار رفته در مسجد امام، ادامه داد: کاشيکاري‌هاي هفت رنگ و معرق در اين مسجد در کنار يکديگر به زيباترين شکل به کار رفته و ساخت آن توانمندي را در کنترل کيفيت زمان ساخت مي‌رساند و نقوش آن فوق العاده جالب و در خور توجه و داراي اهميت است.

قاسمي در ادامه با اشاره به اينکه در مساجد نقوش زنده و حيواني نبايد به کار رود، ادامه داد: لذا نگرش به سمت فلسفه انتظار و رنگهايي چون آبي فيروزه‌اي و لاجوردي در فرهنگ ما بسيار اهميت دارد که نماد بارز آن در مسجد جامع عباسي قابل مشاهده است.

وي در ادامه سخنان خود با اشاره به سازه گنبد مسجد امام گفت: در اصفهاني که در گذشته داراي درختهاي فراواني بوده و ظاهري همچون يک کاسه داشته يکي از بلندترين گنبدها در تاريخ ايران ساخته شد که نزديک به 52 الي 53 متر ارتفاع دارد و اين امر باعث مي‌شود اين گنبد در چشم انداز سطح شهر همچون يک نگين باشد.

قاسمي همچنين در ادامه با اشاره به اينکه اين گنبد، يک گنبد دو پوسته گسسته است که 12 الي 13 متر فاصله ميان دو پوسته است، گفت: توجه به سمت اين مسئله بحث ايستايي را مطرح مي‌کند و علاوه بر آن پوسته پاييني به نمازگذاران احساس آرامش مي‌دهد.

اين استاد دانشگاه با اشاره به بار زيادي که اين گنبد تحمل مي‌کند، تصريح کرد: دو پوسته بودن گنبد سبب کنترل بيشتر آن مي‌شود و به همين است که گفته مي‌شود اين مسجد با يک منطق دقيق و حساب شده طراحي شده است.

اتصال مسجد با ميدان به سبک بي نظيري طراحي شده است

قاسمي در ادامه سخنان خود با اشاره به اينکه در فضاي معماري مسجد، چند اتفاق خاص روي داده که اتصال مسجد با ميدان يکي از آنهاست، تصريح کرد: استاد علي اکبر بناي اصفهاني است در اين اتصال ظرافتهاي خاصي را پياده کرده است.

وي با اشاره به اينکه ميدان نقش جهان به دلايل اقليمي اصفهان که شمال غرب و جنوب شرق است و يا به سبب همخواني با راههاي تاريخي، در راستاي محور قبله نيست، گفت: اما براي مسجد مهم است که در راستاي محور قبله باشد به همين سبب در مسجد امام از لحاظ معماري ابتدا وارد يک مکان جلوخوان شده و بعد وارد سر در و بعد وارد هشتي مي‌شويم که در اين قسمت يک چرخش داريم که انطباق محور تاريخي اصفهان با محور قبله در اين بخش صورت مي‌گيرد.

اين استاد دانشگاه با اشاره به وجود يک مسجد چهار ايوانه و حوز آب در ميدان مسجد و ... اظهار داشت: اين امر نشان مي‌دهد که ايرانيها به مظاهر طبيعت چون آب، هوا، خاک و خورشيد چه اندازه احترام مي‌گذارند.

قاسمي با اشاره به حوض آبي که در مسجد واقع شده، يادآور شد: اين حوض چند نقش دارد که يکي از آنها اين است که وقتي آب اين حوض تبخير مي‌شود، آسايش روان را با تامين رطوبت براي نمازگذاران ايجاد مي‌کند و ديگر اينکه آب يک آئينه است و آسمان را نشان مي‌دهد و پس از آن دور تا دور حياط رواقها ديده مي‌شود که در آن سعي شده خاطره بهشت را متجلي کند و در آنها الگوي باغ بهشتي، در معماري ايراني متجلي شده است.

اين استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به اينکه در مسجد جامع عباسي نمي‌توان گياهان را به صورت زميني شاهد بود، گفت: لذا در اين مسجد تزئينات(تزئينات کاشيکاري‌ها) بهشتي است و در واقع سعي مي‌شود با مثالي که در ورودي مسجد ذکر شده که مومن در مسجد همچون ماهي در آب است، همان احساس زندگي و شناوري داده شود و در واقع اين فضاها هر کدام يک نشانه است.

صداهاي کثير در زير گنبد به يکديگر مي‌رسند

قاسمي در ادامه با اشاره به اينکه در گنبد خانه اين مسجد که بسيار شاخص است، يک محراب سنگي و در کنار آن يک منبر وجود دارد که بر اساس اعتقاد ايراني‌ها که در آن زمان شيعه بوده‌اند 12 پله دارد، گفت: در اين گنبد خانه بي‌نظير، صداهاي کثير به هم مي‌رسند و هر چيزي در اين مسجد هم جنبه نمادين و هم جنبه عملکردي دارد.

در ميان ستونهاي مسجد سرب بکار رفته است

اين استاد دانشگاه در ادامه گفتگوي خود با اشاره به اينکه در سازه شبستانهاي اين مسجد استفاده از ستونهاي سنگي که بار را تحمل مي کند مشاهده مي‌شود، گفت: در ميان ميان اين لايه‌هاي سنگين، لايه نازکي از سرب است تا اين قطعات سنگ بر اثر تحمل بار از بين نروند که اين امر يک همنشيني جالب است.

قاسمي همچنين به مدارسي که در نقاط کور اين مسجد ساخته شده نيز اشاره کرد و گفت: الگوهاي مسجد - مدرسه در اين مسجد نيز قابل مشاهده است چنانچه ما دو مدرسه داريم که در نقطه کور مسجد ايجاد شده که در نهايت دو حياط ديگر به اين مدارس اضافه مي‌شود.

اين استاد دانشگاه با اشاره به اينکه در فرهنگ اسلامي، لا الله الا الله است که هست و نيست را مطرح مي‌کند، گفت: در واقع در معماري اين مسجد نيز هست و نيست در بخشهايي چون مشبکها، استفاده از تضاد رنگي آبي و زرد، شبکه‌هاي آجري و در بسياري ديگر از بخشها سعي شده رمز آلودگي اسلام را مطرح کند.

نم و تردد ماشينها به مسجد صدمه مي‌زند

قاسمي در بخش ديگري از سخنان خود با اشاره به اينکه کوچه‌هاي اطراف مسجد جامع عباسي از سطح بالاتري نسبت به مسجد برخوردار هستند، يادآور شد: اين امر سبب ورود نم به اين مسجد مي‌شود و اجازه نفس کشيدن به اين مسجد نمي‌دهند و به همين سبب است که پس از گذشت يک دوره زماني نم زدگي مجددا در مسجد بارز مي‌شود و بايد اين مسئله را درست رفع کرد.

اين استاد دانشگاه همچنين تردد ماشينها که دور تا دور مسجد انجام مي‌شود را بسيار ناراحت کننده دانست و خاطرنشان کرد: بايد در اين خصوص نيز تدبيري انديشيد و نبايد فراموش کرد که ميدان نقش جهان متعلق به بشريت است و ما امانت دار آن هستيم.

www.mahdipc.tk
سایت خدماتی تک بیست