اول اين‌كه با توجه به اين تصميم معاونت سيما، تعداد سريال‌ها و فيلم‌هاي توليدي بايد افزايش يابند و دوم اين‌كه ديگر نمي‌توان از تلويزيون توقع داشت توليد سريال‌هاي گران‌ را در دستور كار خود قرار دهد.

آنتن خوراك مي‌خواهد و سريال‌هاي كوچك كه با هزينه كمتري ساخته مي‌شوند، مي‌توانند نياز آنتن را مرتفع كنند. البته نبايد هزينه كم را برابر با پايين آمدن كيفيت آثار نمايشي دانست.

در اكثر كشورهاي دنيا ، سريال‌هاي تلويزيوني كوچكي ساخته مي‌شوند كه بيشتر آنها در استوديو‌هاي تلويزيون مقابل دوربين مي‌روند به همين دليل بخش زيادي از هزينه ساخت آنها كه در كشور ما صرف اجاره لوكيشن مي‌شود، به بخش‌هاي مختلف يك سريال تزريق مي‌شود بدون اين‌كه كار با افت كيفيت روبه‌رو شود.

كوچك، اما جذاب

اما در كشور ما فيلم و سريال‌سازي هنوز هم به شكل سنتي رواج دارد. با توجه به اين نكته پرسش اين است كه چگونه مي‌توان سريال‌هاي كوچك اما جذاب توليد كرد؟ محسن شايان‌فر كه در پرونده تهيه‌كنندگي خود سريال‌هايي مانند خسته دلان و ملكوت را دارد در پاسخ به اين پرسش به خبرنگار جام‌جم گفت: براي تهيه سريال‌هاي كوچك اما جذاب با كيفيت، تلويزيون بايد از نيروهاي حرفه‌اي استفاده كند. يك تهيه‌كننده حرفه‌اي كه سال‌هاست در تلويزيون فيلم و سريال مي‌سازد حتما از يك جوان كم‌تجربه كه به‌واسطه اقوام و آشنايانش تهيه‌كننده شده، بهتر راه و روش ساخت سريال خوب براي تلويزيون را بلد است.

شايان‌فر در پاسخ به اين پرسش كه با توجه به اين نكته مي‌توان استنباط كرد كه شما با ورود جوانان به تلويزيون چندان موافق نيستيد؟ گفت: من مخالفتي با حضور جوانان در تلويزيون ندارم اما بر اين باور هستم كه اين فعاليت بايد با مقدماتي همراه باشد. جوانان ابتدا بايد تجربه كسب كنند و بعد مثلا تهيه‌كنندگي يا كارگرداني يك سريال بزرگ را به عهده بگيرند. اگر كار به كم‌تجربه‌ها سپرده شود، آثاري ساخته مي‌شود كه قابليت‌هاي جذب مخاطب را ندارد.

تهيه‌كننده سريال خسته دلان در پاسخ به اين پرسش كه شما چه پيشنهادي براي كم شدن هزينه‌هاي توليد يك سريال داريد؟ با اشاره به اين نكته كه بهترين روش جذب مخاطب در تلويزيون ايجاد تنوع در سوژه‌ها و موضوعات فيلم و سريال‌هاست ، گفت: به نظر من دوره ساخت سريال‌هاي عظيم كه پرداكشن‌هاي بزرگي دارند به پايان رسيده و در شرايط كنوني بايد آثاري براي تلويزيون ساخته شوند كه داستاني قوي با ديالوگ‌هاي به يادماندني داشته باشند. چون بيننده ‌آثار داستاني خيلي زود چشمش به لوازم صحنه و پيچيدگي‌هاي تصويري عادت مي‌كند اما محال است كه داستان و يا ديالوگ‌هاي خوب يك سريال يا فيلم را فراموش كند.

شايان‌فر خاطرنشان كرد: يكي ديگر از روش‌هاي كم كردن هزينه‌هاي ساخت يك فيلم يا سريال اين است كه مديران تلويزيون، تهيه‌كنندگان را مقيد به استفاده از بازيگران معروف نكنند چون بيشتر هزينه آثار نمايشي صرف استفاده از اين بازيگران مي‌شود بدون اين‌كه آنان تاثيري در جذابيت اثر داشته باشند. بازيگر هر چقدر هم توانا و خلاق باشد به مرور براي مخاطب تكراري مي‌شود. تلويزيون مي‌تواند افراد مستعد و توانا را جذب كند چون مطمئنا آنها خيلي زود مي‌توانند به بازيگران چهره و معروف فيلم‌ها و سريال‌هاي تلويزيوني تبديل شوند.

اما يك تهيه كننده آثار تلويزيوني ديدگاه ديگري دارد.بهروز مفيد اين روزها 2 كار در حال پخش از تلويزيون دارد.سريال گمشده كه از شبكه يك پخش مي‌شود و برنامه تركيبي «اين راه نزديك است» كه از شبكه 2 در حال پخش است. مفيد از منتقدان توجه زياد به آثار نمايشي در تلويزيون است.

اين تهيه‌كننده معتقد است، تلويزيون بشدت در بخش‌هاي كارگرداني و فيلمنامه‌نويسي با كمبود نيرو روبه‌روست بنابراين با توجه به اين شرايط اگر قرار باشد آنتن از برنامه‌هاي نمايشي پرشود حتما به كيفيت آنها آسيب وارد مي‌شود.

اين تهيه‌كننده راه چاره را در اين مي‌داندكه تلويزيون به‌جاي پخش 4 سريال در يك روز، 2 سريال را در جدول پخش بگذارد، اما 2 سريالي كه به كيفيت آنها مطمئن است.

تهيه‌كننده گمشده با ذكر اين نكته كه در كشورهاي ديگر توليد فيلم و سريال يك جور كار اقتصادي به شمار مي‌آيد و بيشتر برنامه‌ هاي تلويزيون‌هاي جهان وارداتي هستند، گفت: شرايط فرهنگي و مذهبي كشور ما اجازه نمي‌دهد كه آثار خارجي حجم زيادي از آنتن را پركنند، به همين دليل تلويزيون روي آثار داخلي متمركز است اما نبايد همه اين برنامه‌ها حتما آثار نمايشي باشند.

به عقيده وي، مديران تلويزيون بايد روي برنامه‌هاي تركيبي، مسابقات تلويزيوني، برنامه‌هاي گفت‌وگومحور جذاب و... هم سرمايه‌گذاري كنند و به آنها توجه نشان دهند. مفيد اين نظر را كه تلويزيون كشور ما براي مبارزه با برنامه‌هاي ماهواره‌اي خارجي بايد روي آثار نمايشي تمركز بيشتري داشته باشد را قبول ندارد.

وي در اين باره گفت: سريال‌هاي خارجي به دليل عبور از مسائلي كه ما به آنها خط قرمز مي‌گوييم براي برخي از مردم جذاب هستند. خطوط قرمزي كه ما اصلا نبايد به آنها نزديك شويم، بنابراين پخش زياد سريال‌ و فيلم در شبانه‌روز نمي‌تواند اين مشكل را حل كند. اما ساخت سريال‌هاي باكيفيت مي‌تواند گرايش مردم به ديدن برنامه‌هاي ماهواره را كاهش دهد.

تهيه‌كننده اين راه نزديك است، تصريح كرد: به نظر من دوره پخش سريال‌ها به شكل هفتگي تمام شده و سريال ‌هايي در ذهن مخاطب مي‌مانند كه به شكل 3 يا 5 بار در هفته روي آنتن بروند بنابراين بهتر است تلويزيون با استفاده از اين روش پخش، نمايش يك سريال را آغاز كند و تا زماني‌كه پخش آن سريال به پايان نرسيده است به سراغ نمايش سريال ديگر نرود.

طاهره آشياني 
گروه راديو و تلويزيون